ศาสตร์แห่งการลงทะเล

เวลาจะลงน้ำ เคยสังเกตกันบ้างไหมครับว่าแต่ละคนมีวิธีในการลงไปในน้ำกันยังไงบ้าง...

บางคนเดินเล่นชายหาดอยู่ อยากเล่นน้ำ ก็เดินลุยน้ำลงไปเล่นน้ำทะเลแบบชิลๆ

บางคนโชว์เก๋า ปีนโขดหินไปโดดน้ำตู้มเท่ๆ ประมาณว่าเก่งอ่ะ( ส่วนใหญ่พวกนี้มาแนวโชว์สาว)

บางคนว่ายน้ำในสระว่ายน้ำอย่างเดียว เวลาลงก็ค่อยๆ ปีนลงบันได หรือดีดตัวจากปริงบอร์ดแบบนักกีฬากระโดดน้ำ

แล้วนักดำน้ำเขาลงน้ำกันยังไง รู้ป่ะครับ?

Front-roll Entry

สำหรับนักดำน้ำแล้ว การลงน้ำ ถือเป็นสกิลหนึ่งที่ทุกสถาบันเขาต้องสอนนักเรียนกันตั้งแต่ตอนเรียนคอร์ส Open Water กันแล้วล่ะ ประมาณว่า มันก็ต้องมีท่ามีวิธีในการลงน้ำที่ต้องเรียนรู้อยู่เหมือนกัน เพราะนักดำน้ำแบบสกูบ้าไม่ได้ลงน้ำตัวเปล่า แต่หอบเอาอุปกรณ์มากมายลงไปด้วย มันเลยจำเป็นต้องมีการเรียนรู้วิธีลงน้ำที่เหมาะสม ไม่ใช่โดดตู้มลงไปไม่รู้เหนือรู้ใต้ แทงค์ฟาดหัวน็อคกลางทะเล แบบนั้นทั้งเจ็บทั้งอายเชียวนะครับ แต่นักดำน้ำเนี่ย พอดำน้ำกันไปซักพัก หลายคนไม่ค่อยให้ความสนใจกับทักษะเรื่องนี้กันซักเท่าไรแล้ว เพราะความน่าสนใจส่วนใหญ่มันมักจะอยู่ใต้น้ำมากกว่าบนบก

ส่วนใหญ่แล้ว เวลานักดำน้ำสกูบ้าเขาจะลงดำน้ำ จะต้องนั่งเรือไปยังจุดดำน้ำต่างๆ กลางทะเล ถ้ายานพาหนะของคุณเป็นเรือทั่วไป ไม่ใช่เรือสำหรับดำน้ำเบอร์หรูที่เขาติดตั้งระบบไฮโดรลิคที่แพลตฟอร์มเรือสำหรับหย่อนท่านลงไปยังใต้น้ำ (อารมณ์ว่าบริการกันแบบป้อนถึงปาก) ท่าลงคลาสสิคพื้นฐาน ทำได้ง่ายจังสำหรับทุกคน ก็ต้องยกให้กับท่า Giant Stride สำหรับท่านที่ไม่ได้เรียนดำน้ำมาอย่าคิดว่ามันจะพิสดารอะไรมากมายเพียงเพราะมีชื่อท่าเป็นภาษาอังกฤษ เพราะจริงๆ แล้ว มันก็แค่การก้าวลงจากแพลตฟอร์มท้ายเรือแล้วตู้มลงน้ำไปเลยเท่านั้นล่ะครับ แต่หลักๆ ขอให้เช็คตัวเองให้เรียบร้อยว่าอุปกรณ์ทุกอย่างอยู่ในสภาพพร้อมลง ถูกที่ถูกทาง เวลาก้าวก็อย่ากระมิดกระเมี้ยนเล่นตัว ก้าวยาวๆออกไปเลย เพราะถ้าก้าวสั้นๆ ตอนทิ้งตัวลงไปมีสิทธิ์กระแทกแพลตฟอร์มได้ ลงไปแล้วก็เหยียดขาตรงเลยครับ ให้ตัวเองดีดลงผิวน้ำซักนิด เพื่อหันกลับมา “โอเคนะคะ” กับคนบนเรือซักหน่อย ให้รู้ว่าคุณปลอดภัยดี แล้วค่อยจรลีดำน้ำจากไป ทั้งหมดนี้คือหลักปฏิบัติพื้นฐานของการลงดำน้ำทั่วไปครับ

Backward-roll Entry

ถ้าหากการลงน้ำแบบซิมเปิ้ลๆ มันไม่เร้าใจ หลายคนอาจจะเคยดูหนังแอคชั่นสายลับหรือแอคชั่นเรือรบ จะเห็นพวกนักดำน้ำ Navy Seal เขานั่งเรือยางลำเล็กทิ้งตัวหงายหลังลงน้ำเพื่อไปทำภารกิจลับสุดยอด อันนั้นเขาเรียกว่าท่า Backward Roll ครับ จะใช้ต่อเมื่อนักดำน้ำจะไปดำน้ำด้วยเรือขนาดเล็ก หรือเรือยาง ง่ายๆ คือเป็นท่าที่ใช้ในพื้นที่จำกัด เช่นไปในที่ตื้น เรือใหญ่เข้าไม่ได้ โดยเราจะต้องนั่งอยู่บนกราบเรือ หันหลังให้กับทะเล( จำได้ไหมครับว่าถ้าเป็น Giant Stride คือเราหันหน้าหาทะเล ก้าวพรวดลงไปแทน อันนี้จะสลับกัน) ท่านี้ตอนจะลง จะต้องนั่งขาชิด งอเข่า เก็บคาง ทำเหมือนเรากำลังจะเตรียมตัวตีลังกา และเพราะว่ามนุษย์เราไม่มีตาหลัง เพราะฉะนั้น ก่อนทิ้งดิ่งลงน้ำในท่านี้ ช่วยเหลือบแลกันซักนิดว่า ด้านล่างของเราไม่มีเพื่อนนักดำน้ำอยู่ที่ใต้น้ำที่เราจะลงไป ไม่งั้นอาจเกิดเหตุแทงค์อากาศตีหัวเพื่อน แจ็คพอตแตกกลางทะเลขึ้นมาเลยนะครับ

Giant Stride Entry

และท่าที่ใช้ทั่วไปอีกท่าหนึ่ง แต่ไม่ค่อยมีใครทำกันซักเท่าไรก็คือ ท่า Controlled Seated เป็นท่าที่ใช้ลงสำหรับการดำน้ำที่น้ำค่อนข้างตื้นเกินกว่าจะลงท่า Giant Stride แบบปกติ และเป็นท่าลงที่เหมาะสำหรับนักดำน้ำชรา(อุ๊บส์...ไม่ได้แซวใครเลยนะ) เป็นการลงน้ำแบบพยายามให้ลดแรงต้านของการลงให้ได้มากที่สุดด้วยการนั่งห้อยขาอยู่บนขอบเรือหรือท้ายแพลตฟอร์มเรือก็ได้ แล้วค่อยๆดันตัวเองลงสู่น้ำแบบละมุนละม่อมสมวัย เอ๊...ทำไมนักดำน้ำที่รู้จักหลายคนพยายามหลีกเลี่ยงท่าลงนี้กัน ไม่รู้สินะ (^^)

นอกจากสามท่าที่เล่าไว้เป็นท่าเบสิคที่พบกันได้บ่อย สำหรับการลงดำน้ำทั่วไปแล้ว ก็จะมีการลงดำน้ำแบบพิสดารๆ หน่อยอย่าง Shore Diving ซึ่งเป็นการแบกอุปกรณ์ดำน้ำเดินลงทะเลมันดื้อๆ เลย แบบไม่ง้อเรือ เพราะสถานที่จะไปอาจจะเป็นแหล่งดำน้ำที่ค่อนข้างตื้น เรือเข้าไม่ได้อะไรประมาณนี้ ไม่ได้หมายความว่านักดำน้ำสายนี้เขาไม่มีตังค์เช่าเรือไปลงจุดดำน้ำนะครับ(หรือจริงๆ เราจะลองลดคอสต์ทริปดำน้ำด้วยการไม่ง้อเรือแบบนี้ดูบ้าง...?) อย่างไรก็ดี นักดำน้ำคนไหนอยากลอง Shore Diving ก็เป็นเรื่องที่ทำได้ไม่ยากครับ แต่อาจจะต้องมีความทรหดหน่อยเพราะต้องแบกอุปกรณ์เองทั้งขาไปขากลับ(ถ้านั่งเรือไป มันไม่ต้องแบก พอจะลงดำน้ำค่อยสวมอุปกรณ์แล้วทิ้งดิ่งไงครับ) ข้อสังเกตของการลงดำน้ำแบบ Shore Diving นี้ คือ นักดำน้ำจะไม่ใส่ฟินตอนลงนะครับ ลองคิดภาพใส่ฟินเดินลงหาด หน้าคงได้คว่ำจมทรายเอาก่อนจะถึงจุดดำน้ำ แต่ก็มีนักดำน้ำบางคนที่เลิฟ Shore Diving มากจนซื้อฟินแบบพิเศษที่เรียกว่า Flip Fin แบบที่พับส่วนปลายขึ้นไปด้านบนได้ ทำให้เดินลุยทะเลง่ายขึ้น พอเดินมาถึงจุดที่ลึกพอจะดำน้ำได้แล้ว ค่อยๆกดตัวเองจมลงอย่างช้าๆ สู่การดำน้ำ

Shore-dive Entry " The Rocky "

หาโอกาสทำได้ยากหน่อยนะครับ เพราะถ้าอยากทำ ต้องถ่อไปดำน้ำที่อังกฤษเท่านั้น คือ การลงดำน้ำแบบ Rocky Surface เป็นเรื่องที่ค่อนข้างยาก ทักษะมันก็หินสมชื่อ เป็นการลงดำน้ำที่ภูมิประเทศทะเลแบบผาหินอย่างในอังกฤษ คือภูมิประเทศมันค่อนข้างอันตรายน่ะครับ เขาไม่มีหาดทรายให้ลง มีแต่หน้าผาหินติดทะเล หินก็ลื่น น้ำก็แรง(หนาวอีกต่างหาก) แต่ใจสู้ซะอย่าง ก็มันจะดำน้ำให้ได้อะครับ เวลาจะลงดำน้ำแบบ Rocky Surface นักดำน้ำจะต้องใช้รองเท้าบู้ทส้นแข็งเพื่อป้องกันการลื่นหรือถูกคมหินบาด และจะต้องไม่แบกสัมภาระอะไรลงไปมาก เอาเท่าที่จำเป็นเท่านั้น กล้องเอยอะไรเอยอย่านำติดตัวไป ( ลองคิดภาพตัวเองเดินตามโขดหินลื่นๆ ลงน้ำสิครับ แบกของหนักๆ ไปด้วย เกิดล้มขึ้นมา ตัวก็เจ็บ ข้าวของก็พัง) จากนั้นค่อยๆ เดินไต่กินลงมา ใส่หน้ากาก สวมฟิน หาจุดที่น้ำลึกพอ แล้วไถลตัวลงไปช้าๆ รอจังหวะคลื่นมาสูงสุด แล้วค่อยตีฟินพาตัวเองออกจากจุดลง พยายามพาตัวเองออกไปให้พ้นโขดหินให้ได้ ท่านี้เอาเข้าจริง คงไม่ค่อยมีใครไปลงดำน้ำแบบนี้ซักเท่าไร ถ้าคุณไม่ได้เป็นนักนิเวศวิทยาทางทะเล หรือไปสืบราชการลับตามแนวทะเลผาหิน แบบ...คนทั่วไปเขาไม่ทำกันอ่ะครับ โหดเกิ๊น เราส่วนใหญ่ก็ดำน้ำสายหนุกหนานกันมากกว่าสายระทึกนี่ครับ

Control Seated Entry

ทักษะว่าด้วยการขึ้นลงทะเล ถ้าไม่ได้ดำน้ำอย่างจริงจัง หรือศึกษาเป็นเรื่องเป็นราว บางท่านอาจจะเข้าใจว่าลงท่าเบสิคกันอย่างเดียวก็พอ แต่สภาพทะเล หรือสถานการณ์บางอย่างอาจทำให้เราต้องลงน้ำในทักษะที่แตกต่างกันออกไป ถือว่าเป็นเกร็ดความรู้เล็กๆ น้อยๆ ที่ทำให้การดำน้ำของเราสนุกขึ้นนะครับ

The Author is PADI IDCS Instructor